«بی‌احترامی» متهم ردیف اول جدایی
معصومه توکلی در جواب به این سوال که آیا برنامه‌ای برای گسترش مراکز مشاوره در بهزیستی و آموزش تکنیک های ارتباطی به زوجین وجود دارد یا خیر؟ تصریح کرد: با دقت به افزایش روزافزون خواست افراد به دریافت خدمات مشاوره در مراکز مشاوره (اعم از دولتی و غیر دولتی)، برنامه ریزی جهت افزایش تعداد مشاوران و روانشناسان در مراکز و راه اندازی مرکز تازه در استان‌های فاقد مرکز و افزایش مرکز در استان‌های بزرگ انجام شده است.
به حرف های وی، اراعه خدمات مشاوره و روانشناختی و برگزاری دوره‌های آموزشی توانایی آموزی (از قبیل توانایی‌های زندگی، آموزش پیش از ازدواج، توانایی‌های فرزندپروری، آموزش روابط زوجین، حل تعارض و…) برای زوجین بی‌بضاعت در این مراکز اراعه می‌بشود.
توکلی این چنین مدعی شد که مطرح «پیشگیری و مداخله در طلاق و افت عوارض ناشی از آن» و به جستوجو اراعه خدمات روانشناسی به زوجین متقاضی در سال جاری تبدیل سازش ۲۱.۹۸ درصد زوجین و برگشت به زندگی مشترک شده است. مهم ترین عواملی که علتتحکیم رابطه های زوجین می بشود، احترام گذاشتن و دریافت احترام متقابل است. هنگامی زنی در طول زندگی مشترک با همسرش، به او احترام می گذارد و این احترام را نیز در وجود فرزندان و دیگر افراد خانواده نگه داری می کند، علتمی بشود شوهرش نسبت به وظایفی که دارد، حس مسئولیت بیشتری داشته باشد. از طرفی دیگر با احترام گذاشتن زن به شوهر، فرزندان نیز یاد می گیرند که به پدرشان احترام بگذارند. احترام گذاشتن به همسر نشان دهنده احساسات مثبتی به او شامل عشق و علاقه، حمایتعاطفی و روانی و … است.
امکان پذیر تحول حرکت و بی احترامی همسر تان، ناشی از حرکت خود شما باشد و در نتیجه حرکت و یا بی توجهی که شما نسبت به او داشته‌اید، بی احترامی می‌کند. در این خصوص، کارشناسان اعتقاد دارند، اگر همسرتان به شما بی احترامی می‌کند، باید به خانواده او نیز دقت داشته باشید. آیا این عادت ناپسند در خانواده همسر شما نیز وجود دارد و آنها هم به شما یا به یکدیگر بی احترامی می‌کنند؟ اگر این گونه باشد، در واقع همسر شما نیاموخته است که چطور باید به دیگران احترام بگذارد، بهتر است به او پشتیبانی کنید تا بتواند کم کم این حرکت نامناسب خود را کنار بگذارد.
پرورش خانوادگی، اولین متهم
دکتر مسعود غفاری اما معتقد است که قسمت اعظمی از ریشه های بی احترامی های زوجین نسبت به هم به پرورش خانوادگی آنها بر می گردد. وی در او گفت و گو با «آرمان امروز» در این خصوص می گوید: حقیقت این است که ۸۰-۹۰ درصد ما ایرانی ها هر کدام به نوعی از ایرادهای تربیتی رنج می بریم. اکنون امکان پذیر این ایرادها در قسمت شخصیتی باشد یا در رابطه رفتاری.
وی ادامه می دهد: اصولا ما را والدینی به دنیا آورده اند و پرورش کرده اند که هیچ آشنایی و دانشی نسبت به پرورش فرزندانشان نداشته و ندارند. الان کافی است شما از چند نفر از زنان یا مردان همکار یا فامیل خود سوال کنید که پرورش به چه معنایی است؟ بی شک قسمت اعظمی از آنها نمی توانند جواب درستی به این سوال بدهند. وی با ذکر این که «پرورش» یک نرم افزار ابزار شناختی است می گوید: هنگامی پدرو مادرها، نادانسته و نسنجیده به فرزندانشان توهین می کنند یا در برابر آنها به همسرشان توهین می کنند، به نوعی دارند به وی به طور «رفتاری» این آموزش را می دهند که هنگامی ازدواج کردی تو هم باید با همسرت اینگونه برخورد کنی! مادری که جیغ می زند به دخترش آموزش می دهد که هنگامی ازدواج کردی در روبه رو با مشکلات و در دعواها تو هم می توانی با جیغ زدن از این بحران ها گذر کنی… در واقع دختر و پسرهای دیروز و زوجین امروز کاری نمی کنند جز الگو برداری از حرکت والدین. در حالیکه از این نوشته غافل می باشند که اینگونه رفتارها یا هر گونه بی احترامی تا چه حد می تواند در تزلزل ساختار یک خانواده موثر باشد. از سویی گرچه علاوه براین مسایلی چون، مشکلات و فشارهای زندگی، کنترل نداشتن روی هیجانات خود و …. نیز در بی احترامی و خشونت و دعواهای زن و شوهری موثر می باشند. این مشاور خانواده با اشاره به ۱۰ فاکتور مهم در یک ربط سالم بین زن و شوهر می گوید: مطمعن، احترام، همدلی، همدردی، شراکت، همکاری، او گفت و گو، شهوت نسبت به هم، فداکاری نسبت به هم و نگهداری از یکدیگر۱۰ فاکتوری می باشند که برای دوام هر زندگی سالم و مستحکمی ملزوم و الزامی است. این مدرس دانشگاه تصریح می کند: هنگامی معلم به دانش آموزش احترام بگذارد یا زمانیکه کارفرما به کارگرانش احترام بگذارد یا مرد و زن به هم احترام بگذارند، آن زمان می توان امیدوار می بود که بی احترامی به حداقل برسد. چون از قدیم حرف های اند، هنگامی به فردی احترام بگذاری، قطعا احترام هم می بینی. اصولا انسان هایی «روان» سالمی دارند که با یک نگاه، با یک حرف های، یا یک حرکت به آدم های اطراف خود انرژی بدهند. این ها نیز میسر نمی بشود مگر با همان احترام متقابل.
اما برای افت این بی احترامی ها در بین زوجین چه باید کرد؟ سوالی که غفاری در جواب به آن می گوید: همانطور که می دانید«عمر کردن» هر فردی به تغذیه، ورزش، بهداشت و… بستگی دارد ولی «زندگی کردن» آموختنی و ساختنی است. برای همین اگر فردی به جستوجو زندگی بهتر است باید مجدد پرورش بشود. چطور؟ یعنی باید برود پیش روانشناس و پرورش خود را « به روز» کند و تکنیک ها و توانایی های برخورد با همسر و فرزندانش را یاد بگیرد. تنها در این صورت است که می توان امیدوار می بود که بی احترامی در خانواده های ایرانی افت اشکار کند.
در روبه رو بی احترامی و تحقیر های فرد روبه رو چکار کنم؟
بر پایه یک پژوهش دانشگاهی، وقتی‌که در رابطه‌اتان با بی احترامی و تحقیر همراه می بشود در قدم اول باید برای اصلاح و مدیریت این شرایط عمل کنید و در نهایت اگر کوششهایتان به نتیجه مطلوب نرسید برای ادامه رابطه به طور جدی تصمیم‌گیری کنید.
این پژوهش اما پیشنهاد ها و راهکارهای فرد دیگر هم برای زوحینی که به هم بی احترامی می کند دارد. در این خصوص از زوجینی که با این چنین مشکلی مواجهند خواسته شده تا این راهکارها را در پیش گیرند. مقابله به‌همانند نکنند، محیط متشنج را ترک کنید، با فرد روبه رو‌تان شفاف سخن بگویید کنند، به شکلی صحیح خواسته‌ها و انتظاراتشتان را به دیگران بدون هراس، خجالت و اضطراب گفتن کرده و از حق اشان دفاع کنند، و بالاخره این که حتما با یک مشاور خانواده و یا روانشناس، مشورت کنند.