کشف ویروسی که به باکتریهای خفته دعوا میکند
باکتریها زیاد تر برای جلوگیری از نابود شدن توسط آنتیبیوتیکها یا دیگر تهدیدات، غیرفعال خواهد شد که همین نوشته، درمان آنها را دشوار میکند. اکنون دانشمندان ویروسی را کشف کردهاند که میتواند به این دشمنهای خفته دعوا کند و در صورت همراه شدن با داروها، عفونتها را به طور موثری از بین ببرد.
به نقل از نیو اطلس، باکتریها در محیطهای خصمانه همانند وقتی که در معرض آنتیبیوتیکها قرار میگیرند، میتوانند به نوعی خواب زمستانی بروند، جایی که رشد و تقسیم آنها متوقف میبشود تا وقتی که همه چیز مجدد آرام بشود. این نوشته، نابودی کامل آنها را دشوار میکند و به مشکل رو به رشد مقاومت آنتیبیوتیکی پشتیبانی میکند که در نهایت حتی عفونتهای اساسی را نیز کشنده میکند.
شکل فرد دیگر از درمان از ویروسهای شکارچی باکتری به نام فاژ برای از بین بردن عفونتها منفعت گیری میکند، اما این روش نیز باز هم عمدتاً به علت توانایی باکتریها در فرو رفتن به خواب زمستانی تا وقتی که خطر رفع بشود، با مشکلاتی در کارآیی روبه رو شده است.
باکتریوفاژها(باکتریخوارها) یا به اختصار فاژها، ویروسهایی می باشند که به باکتریها دعوا میکنند و آنها را از بین میبرند. این ویروسها برای باکتریها اختصاصی می باشند و نمی توانند به یوکاریوتها دعوا کنند.
اکنون دانشمندان سوئیسی در موسسه ETH زوریخ این فرضیه را نقل کردهاند که باید گونههای فاژی وجود داشته باشند که بتوانند در این حالت خفته به باکتریها دعوا کنند. اکنون بعد از سالها جستجو، آنها دقیقاً این چنین فاژی را شناسایی کردهاند که نام آن را پاراید(Paride) گذاشتهاند.
این تیم دریافت که پاراید قادر به آلوده کردن گونه باکتری Pseudomonas aeruginosa است که مسئول طیف وسیعی از عفونتهای رایج همانند ذاتالریه و عفونتهای ادراری است و به طور فزایندهای در برابر دارو مقاوم میبشود.
مسئله مهم این است که این فاژ میتواند این کار را حتی وقتی که باکتری خفته است نیز انجام دهد، اگرچه دانشمندان تا این مدت دقیقاً یقین نیستند که چطور این کار را انجام میدهد.
اکنون آنها گمان میکنند که ابتدا از یک «کلید مولکولی» برای بیدار کردن آنها منفعت گیری میکند، سپس با ربودن مکانیسم تکثیر باکتریها، تکثیر میبشود.
این تیم، کارکرد ضد باکتری پراید را در برابر کشتهای باکتریایی ظروف آزمایشگاهی P. aeruginosa آزمایش کردند و مشاهده کردند که این فاژ به تنهایی قادر می بود ۹۹ درصد از باکتریها را حتی در حالت خفته از بین ببرد.
هر چند این فاژ امکان پذیر موثر به نظر برسد، اما یک درصد باقی مانده از باکتریها میتوانند مجدد جمع شوند و مشکلاتی تشکیل کنند. با این حال، هنگامی که این روش فاژدرمانی با آنتی بیوتیکی به نام مروپنم(meropenem) همراه شد، این ترکیب توانست همه جمعیت باکتریها را از بین ببرد.
مروپنم به تنهایی هیچ اثری بر باکتریهای خفته ندارد، اما در دعوا به باکتریهای فعال موثر عمل میکند. به این علت به گمان زیاد پاراید همه باکتریها را بیدار میکند و زیاد تر آنها را میکشد، در حالی که مروپنم بقیه را که اکنون بیدار شدهاند، نابود میکند.
پژوهشگران در آزمایشهای بعدی، فاژ، آنتیبیوتیک یا هر دو را در موشهای مبتلا به عفونت مزمن تجویز کردند. هیچ یک از درمانها به تنهایی خوب عمل نکردند، اما با هم تاثییر قابل توجهی در برابر باکتریها داشتند.
اینیا مافی نویسنده این مطالعه او گفت: این مشخص می کند که کشف ما فقط یک محصول مصنوعی آزمایشگاهی نیست، بلکه میتواند از نظر بالینی نیز سودمند باشد. این اولین فاژ توصیف شده در ادبیات علمی است که نشان داده در حالت غیر فعال به باکتریها دعوا میکند.
این تیم میگوید که باید کار بیشتری انجام بشود تا بازدید بشود که پاراید دقیقاً چطور قربانیان خوابآلود خود را از بین میبرد، اما این یک قدم امیدوارکننده برای بهبود اثربخشی فاژدرمانی و مقابله با بلای ابرمیکروبها است.
این پژوهش در مجله Nature Communications انتشار شده است.