جمعیت اتباع شاغل برابر با پنج سال اشتغال زایی دولت در ایران
پنج سال زمان برای تشکیل زمانهای برابر با اشتغال اتباع!
آمار اشتغال اتباع خارجی را باید در کنار مقدار اشتغالزایی در ایران بازدید کرد. بنابر دادههای سامانه رصد ملی اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، از ابتدای امسال تا آذر ماه، ۹۰۵ هزار زمان شغلی در این سامانه به ثبت رسیده است. مرکز آمار نیز در تابستان امروز خبرداد که ۹۰۶ هزار و ۷۹۹ نفر به جمعیت شاغل سرزمین افزوده شده است. دولت سال قبل نیز اظهار کرده می بود که یک میلیون شغل به وجود اورده است. یقیناً که در آمارهای اظهارشده از سوی دولت ابهامهایی وجود و کارشناسان آن را زیر سوال بردهاند. اما حتی به فکر صحت آمارهای دولت، تشکیل این تعداد شغل یکی از بیشترین آمارها در دهه قبل است. به این علت دولت در بهترین حالت نزدیک پنج سال زمان نیاز دارد تا فقط به اندازه اشتغال اتباع خارجی در سرزمین شغل تشکیل کند.
اما این در حالی است که به حرف های حشمت الله فلاحت پیشه رییس کمیسیون امنیت ملی در مجلس دهم برخی از اتباع در مرز میانها گفتند سپس از ۲۴ ساعت، محل خواب ما در ایران اشکار میبشود و سپس از ۴۸ ساعت هم محل کار آنها اشکار میبشود. موضوعی که به حرف های فلاحت پیشه نشان از سازمانیافته بودن مهاجرتها به ایران دارد.
اشتغال زنان ایرانی در دست زنان اتباع
وجود گسترده اتباع غیرمجاز در ایران اشتغال زنان ایرانی را هم به خطر انداخته است. آیت اسدی عضو کارگری شورای عالی کار وی با اظهار نگرانی از ورود زنان اتباع در برخی مشاغل به «رکنا» او گفت: «در رابطه برخی از مشاغلی که در بازار کار تا پیش از این به مسئولیت زنان بوده، اکنون زنان اتباع با حقوق کمتر و ساعات کار زیاد تر و نخواستن بیمه از دست زنان کارگر ایرانی خارج شده است». به این علت به نظر میرسد یکی از حامیان کارگران غیرمجاز افغان کارفرمایانی می باشند که با حقوق ناچیز و بدون بیمه آنها را به خدمت میگیرند. این کارفرمایان در این چنین شرایطی تبدیل به ذینفوذانی قوی در حوزه مهاجرت غیرقانونی اتباع در ایران میبشود و به همین ترتیب امکان پذیر اشتغال آنها نیز در این روال افزایش اشکار کند.
۳ میلیون اتباع غیرمجاز چطور در ایران کار میکنند؟
آمار رو به افزایش اشتغال اتباع مجاز و غیرمجاز در ایران در شرایطی است که در چهار سال قبل ۳.۵ میلیون نفر در سرزمین بیکار بودهاند. به این علت اگر فقط اشتغال ۳ میلیونی اتباع غیرمجاز به بیکاران ایرانی داده بشود، تقریبا جمعیت بیکار در سرزمین به حداقل میرسد. سوال دیگر اینجاست که چرا ۳ میلیون مهاجر باید به شکل غیرقانونی و بدون دادن هیچ مالیاتی در ایران کار و قسمت بزرگی از این اندوخته را از سرزمین خارج کنند؟ آن هم در حالی که به حرف های معاون وزیر کار «در ۱۵ استان مطابق مصوبه شورایعالی امنیت ملی وجود اتباع خارجی ممنوع است».
جمعیت روبه افزایش مهاجران و سوالات بیجواب افکارعمومی
جمعیت اتباع در ایران نیز با ورود گسترده مهاجران در دو سال قبل فزونی گرفته است. وزیر سرزمین پنجم مهر ماه حرف های می بود که نزدیک به ۵ میلیون از اتباع افغانستانی در سرزمین وجود دارند. اول آذر اما نماینده دولت در مجلس در جریان بازدید لایحه برنامه هفتم گسترش او گفت که جمعیت اتباع در ایران ۸ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر است. آماری که با مقدار اشتغال آنها نیز همخوان است. هرچند حرف های میبشود که در ماههای تازه گروهی از مهاجران غیرقانونی به افغاستان بازگردانده شدهاند اما هم چنان سیاست مشخصی در این عرصه از سوی دولت اظهار نشده. این که ایران چه مقدار ظرفیت پذیرفتن مهاجر دارد و با مهاجران غیرقانونی جاری چه برخوردی صورت میگیرد؟ مقصد از راه اندازی سازمان ملی اقامت در این چنین شرایطی چیست و ساماندهی اتباع به معنی دادن اقامت به آنها است یا مرزهای سرزمین در برابر ماجران قانونی و غیرقانونی محکم خواهد شد؟
اینها سوالات و نگرانیهایی است که این روزها در افکارعمومی وجود دارد و باید دید که رویکرد و سیاستگذاری شفاف و کارآمدی در این حوزه اعمال خواهد شد یا نه.