چرا برخی افراد تغییرات اقلیمی را تکذیب می‌کنند؟

به نقل از «فیز»، آیا انکارکنندگان تغییرات اقلیمی حقایق را بنا به میل خود تحول خواهند داد تا ناچار نباشند حرکت زیان‌بار محیط زیستی خود را تحول دهند؟

محققانی از دانشگاه «بن» و «موسسه اقتصاد کار» (IZA) یک آزمایش آنلاین روی ۴ هزار آمریکایی انجام دادند و هیچ مدرکی در تایید این نظریه اشکار نکردند. مولفان این مطالعه خود نیز از یافته‌های این تحقیق شگفت‌زده شدند. صرف نظر از این که آیا این برای مبارزه با گرمایش جهانی خبر خوبی است یا بد، فعلا معلوم نیست و بعدا اشکار می بشود.

تعداد بطرز شگفت بسیاری از افراد هم چنان تاثییر تغییرات اقلیمی را کم اهمیت می‌دانند یا این مساله را که این تغییرات عمدتا نتیجه فعالیت های انسان است، تکذیب می‌کنند. اما چرا؟ یک فرضیه این است که این تصورات نادرست ریشه در نوعی خودفریبی دارد به این معنی اگر مردم باور نداشته باشند که اوضاع واقعاً بد خواهد شد، به سادگی با کوتاهی خود در عرصه اقلیم کنار می آیند.

پروفسور «فلوریان زیمرمان» اقتصاددان در دانشگاه بن و مدیر تحقیقات در موسسه IZA می‌گوید: ما به این فرایند فکری «استدلال دارای انگیزه» می‌گوییم.

استدلال دارای انگیزه به ما پشتیبانی می‌کند تا حرکت خود را توجیه کنیم. برای نمونه، فردی که در سال چندین بار آخر هفته‌ها با هواپیما به سفر می‌رود، با این بهانه خودش را توجیه می‌کند که بدون او هم هواپیما به هر حال پرواز خواهد کرد یا این که یک پرواز کمتر یا زیاد تر تفاوتی نخواهد داشت یا حتی این که فردی وجود تغییرات اقلیمی ناشی از عمل های انسان را ثابت نکرده است. همه اینها مثالهایی از استدلال دارای انگیزه است؛ دستکاری در حقایق تا وقتی که به ما اجازه دهد عکس مثبتی از خود را نگه داری کنیم و در عین حال به حرکت زیان‌بار خود هم ادامه دهیم.

خودفریبی برای نگه داری عکس مثبت از خود

اما این نوع خودفریبی چه نقشی در نحوه تفکر مردم درمورد تغییرات آب و هوایی ایفا می‌کند؟ در قبل، شواهد و مدارک علمی اندکی برای جواب به این سوال یافت شده است. این مطالعه تازه اکنون این شکاف دانشی را پر کرده و نتایج غیرمنتظره‌ای به همراه داشته است. زیمرمان و «لاسه اشتوتزر» همکار او با منفعت گیری از یک نمونه آماری متشکل از ۴ هزار فرد بزرگسال در آمریکا یک رشته آزمایش های آنلاین انجام دادند.

در مرکز این آزمایش ها یک هدیه به قیمت ۲۰ دلار قرار داشت. شراکت کنندگان بطور اتفاقی به دو گروه تقسیم شدند. اعضای گروه اول قادر بودند ۲۰ دلار را بین دو سازمان تقسیم کنند که هر دوی آنها متعهد به مبارزه با تغییرات اقلیمی بودند. از نظر دیگر، افراد گروه دوم می توانستند تصمیم بگیرند که ۲۰ دلار را برای خود نگاه دارند و در این صورت واقعا در آخر پول را دریافت می‌کردند.

زیمرمان او گفت: هر فردی که می خواست این پول اهدایی را برای خود نگاه دارد ملزوم می بود که این کار را برای خودش توجیه کند. یک راه برای این کار این است که وجود تغییرات اقلیم را تکذیب کند.

چنانکه اشکار شد نزدیک به نیمی از افراد در گروه دوم تصمیم گرفتند پول را نگاه دارند. محققان اکنون می خواستند بدانند این افراد با نگاه به قبل (retrospectively ) نیز با تکذیب تغییرات اقلیمی تصمیم خود را توجیه می‌کنند یا نه. به این علت بدون «استدلال دارای انگیزه» آنها باید حرکت شبیهی در خصوص گرمایش جهانی داشته باشند. اما اگر افرادی که پول را برای خودشان نگاه داشتند عمل های خود را از طریق خودفریبی توجیه کردند در این صورت گروه آنها باید تردید بیشتری در خصوص تغییرات اقلیمی داشته باشد.

زیمرمان او گفت: با این حال ما هیچ نشانه‌ای از این تاثییر مشاهده نکردیم.

تکذیب تغییرات اقلیمی: نشانه‌ای از هویت فرد؟

این یافته این چنین در دو آزمایش دیگر نیز اشکار شد. زیمرمان در این خصوص او گفت: به گفتن دیگر، مطالعه ما هیچ نشانه‌ای مبنی بر این که برداشت های نادرست گسترده درمورد تغییرات اقلیمی به علت این نوع خودفریبی است، اراعه نداد. در حد ظاهر، این خبر خوبی برای سیاست‌گذاران است؛ چون این نتایج امکان پذیر به این معنی باشد که فقط با اراعه اطلاعات جامع، امکان اصلاح تصورات نادرست درمورد تغییرات اقلیمی ئجود دارد. اما اگر مردم حقیقت را تحریف می‌کنند در این صورت این چنین رویکردی (اراعه اطلاعات) نتیجه‌ای ندارد.

با این حال زیمرمان خواستار احتیاط شد و تصریح کرد «داده‌های ما نشانه‌هایی از نوعی از استدلال دارای انگیزه را افشا می‌کند بخصوص این که تکذیب وجود گرمایش جهانی ناشی از عمل های بشر بخشی از هویت سیاسی گروه های خاصی از مردم را راه اندازی می دهد. به گفتن دیگر برخی از مردم امکان پذیر تا حدودی خود را با این حقیقت تعریف کنند که به تغییرات اقلیمی باور ندارند. تا جایی که به آنها مربوط است، این نظر جهت می بشود آنها از دیگر گروه های سیاسی نزدیک شوند و از این رو به گمان زیاد اهمیتی نمی دهند محققان درمورد این نوشته چه می‌گویند.