معمای جیوه مرموز در بدن ماهی تن
این عنصر سمی در جریان فعالیت‌هایی همانند معدنکاری و سوزاندن زغال متصاعد می‌شود و سر از اقیانوس‌ها درمی‌آورد، جایی که در بدن ماهی انباشته می‌شود.
بر پایه گزارش بی‌بی‌سی، درحال حاضر از مقدار جیوه در اتمسفر به‌شدت کاسته شده، اما از سال ۱۹۷۱ در ماهی تن ثابت مانده است.
کارشناسان می‌گویند جیوه زیاد قدیمی در اعماق اقیانوس جا خوش کرده و به سطوحی که محل عبور ماهی تن است نفوذ می‌کند. جیوه با ورود به زیست‌محیط‌های دریایی به متیل جیوه بدل می‌شود که خطرناکترین نوع این ماده است.
ماهی تن از محبوبترین غذاهای دریایی جهان است و انسان با مصرف آن در معرض جیوه قرار می‌گیرد. جیوه به خصوص برای جنین در شکم مادر و خردسالان خطر دارد، اما این چنین به بیماری‌های قلبی‌عروقی در بزرگسالان گره زده شده است.
نگرانی درمورد این ماده سمی علتشده دولت‌های سراسر جهان برای افت فعالیت‌هایی تلاش کنند که این ماده را داخل اتمسفر می‌کند.
معادن زغال و طلا، سوزاندن زغال، فعالیت‌های صنعتی، فرآیند دفع زباله و حتی سوزان اجسادی با پر کردگی دندان بر مقدار جیوه در هوا اضافه می‌کند.
محدود کردن زیاد از این فعالیت‌ها به افت ۹۰ درصدی تصاعد جیوه از سال ۱۹۹۰ منجر شده است.
و برای این که معلوم شود آیا این عمل های اثری بر مقدار جیوه در ماهی تن داشته، محققان داده‌های سه هزار نمونه گوشت انواع این ماهی از اقیانوس آرام، اطلس و هند – شامل اسکیپ جک، بیگ‌آی و یلوفین را آزمایش کردند که ۹۴ درصد کل صید تن جهان را راه اندازی خواهند داد .
نتایج مطالعه تازه با پژوهش‌های دیگر فرق می‌کند. این تحقیق نشان می‌داد مقدار جیوه در برخی گونه‌های ماهی تن درحال افت است.
آنائیس مدی‌یو، پژوهشگر مهم این مطالعه، از موسسه تحقیقات ملی فرانسه برای گسترش پایدار او گفت: «ما داده‌های زیاد بیشتری داریم، سال‌های بیشتری را پوشش داده‌ایم و طیف گسترده‌تری از اندازه ماهی را هم آزمایش کردیم.»
«این زیاد مهم است چون جیوه به‌مرور زمان در طول زندگی در بدن حیوان جمع می‌شود. به این علت بازدید طیف وسیعی از مثالها از نظر اندازه حیاتی است.»
این دانشمندان فهمید شدند که مقدار جیوه در ماهی تن از ۱۹۷۱ تا ۲۰۲۲ ثابت می بود. یقیناً در دهه ۱۹۹۰ مقدار آن در ماهی‌های شمال غربی اقیانوس آرام افزایش یافت که به افزایش تشکیل جیوه در آسیا به علت مصرف فزاینده زغال برای انرژی مربوط می‌شود.
محققان انها گفتند که ثابت ماندن سطح جیوه در ماهی تن امکان پذیر ناشی از تصاعدی باشد که ده‌ها یا حتی قرن‌ها قبل روی داده است.
خانم مدی‌یو او گفت: «جیوه عظیمی که میراث دوران قدیم است در سطوح عمیق‌تر اقیانوس قرار دارد. این با آب‌های سطحی مخلوط می‌شود، جایی که ماهی تن برای صید شنا می‌کند.»
«برای همین است که منبع مداومی از این جیوه تاریخی که ده‌ها یا قرن‌ها پیش متصاعد شده در دریاها وجود دارد.»
ان لورین، از دیگر نویسندگان این مقاله از موسسه تحقیقات ملی فرانسه برای گسترش پایدار، او گفت: «مطالعه ما می‌گوید که ما به افت بسیار تصاعد جیوه نیاز داریم تا ناظر افت سطح آن در ماهی تن باشیم.»
«این نتایج مشخص می کند که هرچند تصاعد جیوه در جهان به‌شدت کم شده، باید صبور باشیم تا افت آن در ماهی تن را مشاهده کنیم.»
«در کل جیوه هم همانند دی اکسید کربن است – اگر به طور چشمگیری از تصاعد آن کم کنیم، دی اکسید کربن حاضر در اتمسفر به آرامی تثبیت خواهد شد و بالاخره اغاز به کم شدن خواهد کرد.»
نتایج این مطالعه در نشریه «نامه‌های علوم و فناوری محیط زیستی» (Environmental Science & Technology Letters) انتشار شده است.