راهکار دانشمندان برای جلوگیری از دوشاخه شدن مو_صبح سریع

شکافتن و دوشاخه شدن مو یک مشکل چند صد ساله است که پژوهشگران تلاش دارند آن را رفع کنند. موها در معرض صدمه قرار دارند و این صدمه طبق معمول در نوک موها رخ می‌دهد، چون قدیمی‌ترین و شکننده‌ترین تکه تارهای مو می باشند.

به نقل از ادونسد ساینس نیوز، اگرچه شکافتن مو یک مشکل فراگیر است، اما چگونگی و علت آن تا این مدت اشکار نیست. گروهی از دانشمندان علوم مواد برای رسیدن به این مشکل، یک پژوهش تازه انجام داده‌اند که به خواست شرکت فرانسوی تشکیل محصولات آرایشی و بهداشتی «لورئال» (L’Oreal) اغاز شد.

«دیوید تیلور»(David Taylor)، استاد بازنشسته «کالج ترینیتی دوبلین»(Trinity College Dublin) و پژوهشگر ارشد این پروژه او گفت: این یک پژوهش علمی زیاد مهم است. شرکت لورئال او گفت ما فقط از شما می‌خواهیم به ما بگویید که مو چیست، چطور به گفتن یک ماده عمل می‌کند و فکر می‌کنید چه چیزی علتشکافتن آن می‌شود.

این خواست برای تیلور زیاد شگفتی‌آور نبوده است، چون او درمورد چگونگی شکستن مواد گوناگون تحقیق می‌کند. کوششهای اولیه او با مصالح ساختمانی همانند فولاد و بتن اغاز شد و سپس به سمت مواد بیولوژیکی همانند استخوان، رباط‌ها و عضلات رفت. فهمیدن چگونگی شکستن مواد به گروه تیلور زمان داد تا درمورد چگونگی جلوگیری از شکستگی یا بهبود آنها مشورت کنند.

مو یک ماده تازه برای تیلور می بود. اولین قدم در هر پژوهشی حوالی چگونگی شکستن یک ماده، فهمیدن زیاد تر ساختار بنیادین آن است.

عاملی که مو را هم تحکیم می‌کند و هم گره می‌زند

تیلور او گفت: زیاد تر مو از پروتئینی به نام «کراتین» ساخته شده است که خاصیت ناهمسان‌گردی دارد. این بدان معناست که ویژگی‌های زیاد متغیری را در جهت‌های گوناگون مشخص می کند. اگر موها از طول کشیده شوند، زیاد قوی ظاهر خواهد شد و حتی از فولاد نیرومندتر می باشند، اما هنگامی به طرفین کشیده شوند، زیاد ضعیف‌تر عمل می‌کنند. علت این است که مو با لایه‌بندی تعداد بسیاری از الیاف کراتین ساخته شده است. طبیعت از پایین به بالا اغاز می‌کند و کاری را انجام می‌دهد که آن را «تشکیل افزایشی» می‌نامیم. چاپ سه‌بعدی هم با روش تشکیل افزایشی کار می‌کند. اگرچه این مطرح قوی است، اما ماده حاصل از آن را می‌توان به راحتی در طول تقسیم کرد.

تیلور در ادامه گفت: مسئله دیگر این است که کراتین، قابلیت کشش زیاد بالایی دارد و این ویژگی آن را قابل شکستن می‌کند. کشیدن آن از انتها زیاد دشوار است و هنگامی به مقدار مشخصی از سختی می‌رسد، کشیدن آن آسان‌تر می‌شود و طول آن افزایش می‌یابد. به همین علت، موها گره می‌خورند.

تقریبا ۵۰ سال پیش این فرضیه نقل شد که گره‌های مو در نقطه‌ای که دو تار مو به دور یکدیگر حلقه خواهد شد، سختی و ترک‌های بسیاری را تشکیل می‌کنند. شانه کردن گره‌ها این نیرو را در طول مو افزایش می‌دهد و شکاف را با خود همراه می‌کند.

با وجود این، تا این مدت فردی برای آزمایش یا تعیین کمیت این نظریه تلاش نکرده می بود. تیلور او گفت: به همین علت، ما داخل شدیم.

از بین بردن گره‌ها و شکافتن انتهای موها

تیلور و همکارانش برای پیروی از نیروهای واردشده به مو در تاثییر شانه کردن گره‌ها، آزمایش ساده‌ای را ابداع کردند که شامل حلقه زدن دو تار مو همانند حلقه زنجیر است.

در نقطه‌ای از حلقه که موها روی هم قرار می‌گیرند، اصطکاک و سختی تشکیل می‌شود. مسئله قابل دقت این است که این حرکت، موها را به دو نیم تقسیم می‌کند. تیلور او گفت: یک دفعه به جای این که یک تار مو در دست داشته باشید، دو تار مو دارید؛ چون موها در طول خود تقسیم خواهد شد.

پژوهشگران، موهای دو نفر از اعضای گروه خود را آزمایش کردند که یکی از آنها شکافت مو داشت و فرد دیگر این طور نبوده است. موهای آزمایش‌شده به ترتیب با کیفیت پایین و بالا در نظر گرفته شدند. در آزمایش، موهای با کیفیت پایین برای شکافته شدن نیاز به کشش کمتری داشتند. پژوهشگران، موهای سفید را نیز آزمایش کردند و دریافتند که در طول آزمایش، سریع تر شکافته خواهد شد.

این نتایج، فرضیه‌ای را که در عرصه‌های آرایش و مراقبت از مو نقل شده است، قبول می‌کنند. فرضیه نقل‌شده این است که دو شاخه شدن انتهای مو وقتی اتفاق می‌افتد که کارهایی همانند دکلره کردن، فر کردن و شانه کردن موهای خیس را انجام می‌دهیم.

تیلور او گفت: انجام دادن این کارها روی موها، پیوندهای شیمیایی خاصی را ضعیف می‌کند. به گفتن مثال، اگر موهای خود را خیس کنید، مقداری از پیوندهای هیدروژنی می‌شکنند و موهای شما ضعیف‌تر خواهد شد.

تیلور با خنده اضافه کرد: به این علت اگر می‌خواهید از صدمه مو در امان باشید، موهای خود را دکلره نکنید، رنگ آن را تحول ندهید و آنها را شانه نکنید.

پیوندهای سیستئین نیز وجود دارند که اتم‌های گوگرد را در مولکول کراتین دچار می‌کنند. تیلور او گفت: اگر از دکلره منفعت گیری کنید، پیوندهای سیستئین شکسته خواهد شد. بعد از شکستن مو، ناهمسان‌گردی آن افزایش می‌یابد؛ چون پیوندها لایه‌هایی را از مولکول‌های کراتین به هم متصل می‌کنند و به شکافتن آسان‌تر انتهای موها منجر خواهد شد.

این پژوهش در مجله «Interface Focus» به چاپ رسید.