برگشت معبد ۲۵۰۰ ساله با پشتیبانی هوش مصنوعی_صبح سریع

خوان د لارا باستان‌شناس دانشگاه آکسفورد اخیراً با منفعت گیری از منبع های تاریخی اولیه، داده‌های نجومی و فناوری گرافیک رایانه‌ای (CGI)، نسخه دیجیتالی پارتنون، زیارتگاه یونان باستان را بازسازی کرده است.

بدین ترتیب و با ترکیب تاریخ و مدل‌سازی سه‌بعدی، اکنون می‌توانیم شکوه این معبد را همان گونه که در اوج عظمت خود در سال ۴۳۲ پیش از میلاد مسیح می بود، مشاهده کنیم. حاصل تلاش د لارا، نگاه شگفت‌انگیزی به یکی از برجسته‌ترین شاهکارهای معماری دوران هلنیستی است و همین الگوی جذابی برای بازسازی دیجیتالی دیگر مکان‌های تاریخی مهم برای پژوهشگران، مورخان و بازدیدکنندگان موزه‌ها خواهد می بود.

این در حالی است که همین اکنون هم ویرانه‌های پارتنون، بعد از گذشت ۲۵۰۰ سال باشکوه به نظر می‌رسند و کافی است فکر کنید که این معبد در دوران اوج خود چه مقدار گیرا، اثرگذار و حیرت‌انگیز بوده است.

ساخت این ساختمان به ابعاد ۷۰ در ۳۰ متر در سال ۴۳۸ پیش از میلاد مسیح به آخر رسید، اما تکمیل تزئینات و آثار هنری آن شش سال دیگر زمان برد. اکنون تنها قسمت‌هایی از نمای بیرونی آن باقی مانده، ولی منبع های تاریخی از زیارتگاهی دیدنی سخن می‌گویند که به الهه آتنا، ایزد بانوی خرد، صنایع‌دستی و جنگ تقدیم شده می بود.

خوان د لارا دراین‌باره توضیح داده: «بر پایه داده‌هایی که گردآوری کردم، توانایی بصری هر معبد و آیین‌هایی که در آن اجرا می‌شده، به‌شدت تحت تأثیر الهه مورد پرستش، منشأ آیین و موقعیت جغرافیایی معبد قرار داشت؛ اما از قرن پنجم پیش از میلاد و با ورود به دوران هلنیستی، ناظر افزایش دیدنی نوعی نمایش آگاهانه توانایی دینی هستیم.»

جزئیات حیرت‌انگیز این معبد

در قلب معبد پارتنون، مجسمه‌ای تقریباً ۱۲ متری از الهه محافظ آتن ساخته فیدیاس، پیکرتراش مشهور قرار داشته که اسناد تاریخی نشان خواهند داد که این مجسمه به روش کریزلفانتین (ترکیبی از طلا و عاج) ساخته شده می بود.

مطالعات قبل درمورد آثار شبیه حکایت از آن دارند که برای ساخت این تندیس، عاج به‌صورت نوارهایی باز و نرم شده و سپس به‌گفتن روکش به بدنه مهم چسبانده می‌شد.

ساختار اطراف معبد عمدتاً از مرمر و سنگ‌هایی ساخته شده می بود که با دقت تراشیده و صیقل داده شده بودند تا درخشندگی طبیعی‌شان مضاعف شود. این چنین، مجسمه آتنا به‌طوری در فضا جایگذاری شده می بود که حوضچه‌های آب، پنجره‌ها و نورگیرهای معبد، نمود باشکوه‌تری به آن بدهند.

تحلیل‌های باستان‌شناسی مشخص می کند که فضای داخلی پارتنون عمدتاً تاریک نگه داشته می‌شد و با دود غلیظ بخور پر می‌گردید تا حس هیبت و احترام بر فضای آن حاکم باشد؛ اما این محیط، هر چهار تابستان یک‌بار و هم‌زمان با جشنواره “پاناتنائیک”، دستخوش تحول می‌شد. در این روزها، زاویه قرارگیری مجسمه و موقعیت مکانی‌اش علتمی‌شد نور طلوع آفتاب به‌طور مستقیم بر ردای طلایی آتنا بتابد.

د لارا در ادامه توضیحاتش در رابطه محیط حاکم بر پارتنون در قبل او گفت: «فکر کنید داخل پارتنون می‌شوید؛ چشمانتان که تا این مدت از تابش شدید آفتاب بیرون خسته است، به‌مرور زمان با تاریکی درون معبد سازگار می‌شود. در همین میانه، نوری که از درگاه معبد به درون نفوذ کرده، مستقیماً بر ردای طلایی الهه می‌تابد. این همان تأثیری است که معماران و فیدیاس تصمیم داشتند تشکیل کنند. بی‌تردید باید توانایی‌ای جادویی بوده باشد.»

خود د لارا وب‌سایتی اختصاصی برای پروژه سه‌بعدی پارتنون دارد، اما شخصاً امیدوار است تا این شیوه برای پژوهشگران دیگر الهام‌قسمت باشد تا بازسازی دیجیتالی دیگر بناهای تاریخی بزرگ را اغاز کنند. این بازآفرینی‌ها می‌توانند به‌گفتن بخشی از نمایشگاه‌های موزه‌ای یا در هدست‌های حقیقت مجازی مورد منفعت گیری قرار بگیرند تا توانایی‌ای نزدیک به دیدار حضوری از شگفتی‌های جهان باستان فراهم کنند.