محققان با نانوذرات دارو را مستقیم به سلول‌های التهاب‌زا رساندند_صبح سریع

پژوهشگران کره‌ای در همکاری با محققانی از آمریکا موفق به گسترش‌ سامانه‌ای پیشرفته برای رساندن دارو به سلول‌های مقصد در ریه شدند که می‌تواند به‌طور مؤثر از التهاب شدید و تخریب بافت ریوی ناشی از عفونت کووید-۱۹ جلوگیری کند. این دستاورد که حاصل همکاری بین دانشگاه سونگ‌کیون‌کوان (Sungkyunkwan University) کره جنوبی و دانشگاه هاوایی (University of Hawaii) است، با حمایتمؤسسه گسترش صنعت سلامت کره (Korea Health Industry Development Institute) و در قالب پروژه‌ای بین‌المللی انجام شده است

در این پژوهش، نانوذرات لیپیدی به‌گفتن حامل دارویی طراحی شده‌اند که به‌طور اختصاصی سلول‌های ایمنی موسوم به نوتروفیل‌ها را مقصد می‌گیرند. نوتروفیل‌ها نوعی گلبول سفید می باشند که نقش مهمی در مبارزه با عوامل بیماری‌زا ایفا می‌کنند، اما در صورت فعال‌سازی بیش‌ازحد، می‌توانند با ترشح ساختارهایی به نام «تله‌های خارج‌سلولی» (NETs) علتصدمه به بافت‌های سالم از جمله بافت ریه شوند. یکی از عوامل تشدیدکننده التهاب ریوی در بیماران مبتلا به کووید-۱۹، همین تله‌های خارج‌سلولی نوتروفیلی می باشند.

محققان در این پروژه توانستند با منفعت‌گیری از نانوذرات لیپیدی، داروی ضدالتهاب ریه‌ای به‌نام الاسپوت (Elaspol) را به‌طور مستقیم به نوتروفیل‌ها در بافت ریه موش‌های آلوده به ویروس کرونا برسانند. این نانوذرات که پیش‌تر در ساخت واکسن‌های mRNA کرونا نیز به‌کار گرفته شده بودند، حاوی پوشش لیپیدی محافظی می باشند که اندازه‌ای در نزدیک به ۶۰ تا ۱۵۰ نانومتر دارند و امکان عبور از سدهای زیستی را فراهم می‌کنند.

نتایج این تحقیق نشان داد که منفعت گیری از این روش موثر، علتشد دارو با دقت بالا تنها به سلول‌های نوتروفیل برسد و در نتیجه، نیاز به دُز بالای دارو افت یابد. در این مطالعه، تاثییر درمانی تنها با یک‌دهم دُز رایج، به‌صورت معناداری مشاهده شد. این چنین فرآیند التهاب ریوی و تخریب بافت در مدل حیوانی افت یافت.

با اهمیت ترین مزیت این روش، جلوگیری از شکل‌گیری و تجزیه کنترل‌نشده تله‌های خارج‌سلولی است. این ساختارهای DNAمحور که نوتروفیل‌ها برای به دام انداختن ویروس‌ها ترشح می‌کنند، در صورت بی‌نظمی، خود به عاملی برای صدمه به بافت‌های ریه بدل خواهد شد و جهت تشدید بیماری می‌گردند.

پژوهش یادشده که از ژوئیه ۲۰۲۳ تا دسامبر همان سال ادامه داشت، در قالب مطرح «حمایتاز همکاری‌های جهانی در حوزه پژوهش» با حمایتوزارت سلامت و رفاه کره‌جنوبی انجام شده است. به حرف های تیم پژوهشی، این اولین نمونه از انتقال اختصاصی دارو به نوتروفیل‌های ریوی است که توانسته پیچیدگی‌های مرتبط با تله‌های خارج‌سلولی را نه‌تنها در کووید-۱۹، بلکه در دیگر بیماری‌های تنفسی نیز مهار کند.

به نقل از ستاد نانو، تیم تحقیقاتی این چنین اظهار کرده است که تصمیم دارد این فناوری را با مقصد انتقال دیگر داروهای تعدیل‌کننده سیستم ایمنی به سلول‌های خاص در ریه‌ها گسترش دهد و از طریق همکاری‌های بین‌المللی، عرصه را برای آزمون‌های بالینی و کاربردهای درمانی این روش فراهم آورد.