«مدرک گرایی» بدون توانایی، بازار کار را اشباع کرده است_صبح سریع

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم,  بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی یکی از چالش‌های اساسی و پیچیده جامعه امروز ایران است که سال‌ها است گریبانگیر جوانان تحصیل‌کرده شده و به گفتن یکی از با اهمیت ترین دغدغه‌های اقتصادی و اجتماعی سرزمین نقل است. این مشکل نه تنها جهت هدررفت اندوخته‌های انسانی و مالی سرزمین می‌شود، بلکه تبعات گسترده‌ای بر روی سلامت روانی، اجتماعی و حتی سیاسی جوانان و جامعه به همراه دارد.

بازدید نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ساله و زیاد تر فارغ التحصیلان آموزش عالی در بهار ۱۴۰۳ نشان می دهد ۱۰.۴درصد از جمعیت فعال فارغ التحصیلان آموزش عالی بیکار بوده اند. این نرخ در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط روستایی نسبت به نقاط شهری زیاد تر بوده است. بازدید روال تغییرات این نرخ حاکی از افت ۱.۲درصدی در بهار ۱۴۰۴ نسبت به فصل شبیه سال قبل است.

درحالی‌که هزاران جوان تحصیل‌کرده در جست‌وجوی کار سرگردانند، کارشناسان از شکاف عمیق بین نظام آموزش عالی و نیازهای واقعی بازار کار می‌گویند. به‌حرف های مسئولان، فقطً اخذ مدرک دانشگاهی نمی‌تواند ضامن اشتغال باشد و خانواده‌ها باید مسیر توانایی‌آموزی را به‌گفتن گزینه‌ای واقعی و کارآمد در نظر بگیرند. هم‌زمان، دولت از فعال‌سازی سیاست‌های بازار کار از جمله یارانه دستمزد و احیای مطرح کارورزی برای فارغ‌التحصیلان خبر داده است؛ اما هم چنان نبوده است پیوند بین دانشگاه و صنعت، یکی از چالش‌های جدی باقی مانده است.

سالانه هزاران نفر از دانشگاه‌ها فارغ‌التحصیل خواهد شد؛ اما تعداد بسیاری از آنها بعد از سال‌ها تحصیل و گذراندن دوره‌های آموزشی، موفق به یافتن شغل مناسب در حوزه تخصصی خود نمی‌شوند.

عوامل بسیاری در ابراز این مشکل نقش دارند که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
عدم تناسب توانایی‌ها با نیاز بازار کار، افتزمان های شغلی, عدم گسترش قسمت خصوصی وناهماهنگی سیاست های آموزشی و اشتغال با اهمیت ترین علت برای بیکاری فارغ التحصیلان است. سیستم آموزشی سرزمین در برخی رشته‌ها و مقاطع با تغیرات سریع بازار کار همگام نیست و فارغ‌التحصیلان زیاد تر فاقد توانایی‌های کاربردی مورد نیاز صنایع و کسب‌وکارها می باشند. رکود اقتصادی و محدودیت در تشکیل کسب‌وکارهای تازه علتشده تا تعداد مشاغل حاضر جوابگوی تعداد فارغ‌التحصیلان نباشد. وابستگی زیاد به قسمت دولتی و نبوده است حمایتکافی از شرکت‌ها و استارتاپ‌های نوپا، علتشده تا تشکیل شغل‌های پایدار با محدودیت روبه رو شود. نبوده است هماهنگی و همکاری بین وزارت علوم، وزارت کار و دیگر نهادهای مرتبط، برنامه‌ریزی جامع و موثر برای از بین بردن مشکل بیکاری را دشوار کرده است.

بیکاری جوانان تحصیل‌کرده علاوه بر تشکیل بحران اقتصادی، تبعات اجتماعی و روانی قابل توجهی دارد؛افزایش نرخ ناامیدی و افسردگی، نبوده است زمان شغلی مناسب علتکاهش مطمعن به نفس و افزایش اضطراب در جوانان می‌شود.تشدید مهاجرت نخبگان،تعداد بسیاری از فارغ‌التحصیلان برای یافتن زمان‌های بهتر، سرزمین را ترک می‌کنند که این کار به «فرار مغزها» منجر می‌شود.افزایش صدمه‌های اجتماعی، بیکاری طویل‌زمان می‌تواند عرصه‌ساز مشکلاتی نظیر اعتیاد، بزهکاری و دیگر ناهنجاری‌ها گردد.

* برای بازار کار مدرک دانشگاهی ملزوم نیست, توانایی بیاموزید

سید مالک حسینی, معاون اشتغال وزارت کار در او گفت‌وگویی گفتن کرده است: درمورد تشکیل اشتغال برای افراد تحصیلکرده او گفت: مطابق گزارش مرکز آمار, روال آماری درحوزه فارغ التحصیلان از ۱۱.۶درصد به سمت کاهشی است و اکنون به ۱۰.۴درصد رسیده است.

وی با گفتن این که نرخ بیکاری فارغ التحصیلان ۱.۷ دهم برابر بیکاری عمومی است.این متخص ایران نیست.در همه دنیا نرخ بیکاری فارغ التحصیلان, زنان و نسبت به نرخ بیکاری عمومی بالاتر است.

حسینی درمورد تعدد دانشگاه ها و تعداد فارغ التحصیلان به واسطه عدل آموزشی از دوره ای افزایش یافت او گفت: در سال ۶۵ که اغاز به بازدید نرخ بیکاری شد. نرخ فارغ التحصیلان تا یک دهه سپس از آن از متوسط نرخ بیکاری عمومی پایین تر بوده است. درسال ۶۵ نرخ بیکاری حدود۱۴.۵ بوده است و نرخ بیکاری فارغ التحصیلان نزدیک به ۶.۳درصد بوده است. علت آن این بوده است که تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهی نسبت به جمعیت عدد پایین تری بوده است.

معاون اشتغال وزارت کار او گفت: درسال۶۱دانشگاه آزاد,سال۷۱ مجوز دانشگاه غیرانتفاعی صادر می شود,‌سال ۷۰دانشگاه علمی کاربردی و سال ۶۷دانشگاه مطلب نور تشکیل می شود.سیاستی پیش گرفته می شود که دسترسی عدل اجتماعی افزایش یابد,در نظام برنامه ریزی در سرزمین حداقل وقتی که برنامه ریزی می کنیم باید تا نزدیک به نیم قرن سپس را هم مطالعه کنیم. عدم تناسب در برنامه ریزی ها چالش جدی است. از دهه ۷۰به سپس ما با سیل ورودی دانشگاه روبه رو شدیم, این قضیه ادامه می یابد تا در سال ۷۷نرخ بیکاری فارغ التحصیلان به عدد ۹.۱درصد می رسد. در شرایطی که نرخ بیکاری فارغ التحصیلان از نرخ بیکاری عمومی زیاد تر می شود از اواسط دهه ۸۰شروع می شد.

وی در قبل ربط دانشگاه با بازار کار قطع بوده است او گفت: اگر این چنین نبوده است در دو قسمت سیاست گذاری ها متفاوت می شد. اول این که مقدار پذیرفتن در این مقدار تنوع رشته ای که تشکیل شده است,سرفصل های رشته های تحصیلی را به گونه ای تنظیم می کردیم که به سمت دانش های مهارتی برود. یکی از چالش ها این می بود که عمده فارغ التحصیلان دانشگاهی داریم بیکاری در مقطع کارشناسی است. نسبت بیکاری در کارشناسی ارشد و دکترا کمتر است.علت عمده این است که هنگامی فردی داخل دانشگاه می شد, نگاهش فقطً‌ اخذ مدرک می بود. اکنون هم باید جوانان انتخاب کنند.

حسینی افزود: زیاد تر مقدار فارغ التحصیلان در سرزمین در دو گروه علوم اداری و حقوق ۲۵ درصد, مهندسی و ساخت و تشکیل است. خانواده ها باید دقت کنند اگر جستوجو این می باشند که فرزندشان به بازار کار به راحتی راه یابد. لزوماً‌نیازی نیست داخل دانشگاه شوند,افراد اگر تمایل دارند داخل بازار کار شوند باید توانایی کسب کنند. در سرفصل های آموزشی باید تعامل جدی تر بین صنعت و بازار کار و دانشگاه وجود داشته باشد. این را باید همه بدانند, اگر به جستوجو بازار کار می باشند لزوماً‌نیازی به دانشگاه رفتن ندارند. سیاست های فعال بازار کار سپس از دو سه سال توقف فعال شده است. برای فارغ التحصیلان دانشگاهی یارانه دستمزد, یارانه بیمه و مطرح کارورزی احیا شده است. درگذشته با بیشتر از ۷هزار بنگاه کارکرده ایم.

یارانه دستمزد طرحی است که دولت بخشی از دستمزد را به کارفرمایانی که نیروی کار شغل‌اولی دارند و زیر ۳۵ سال سن دارند پرداخت می‌کند.۸۲درصد از افرادی که در این شکل به بنگاه وصل شده اند, در بازار کار باقی مانده اند. مجموع هزینه ای که با این روش یک فرد مشغول کار می شود, کمتر از ۴۰میلیون تومان است. اما برای خود اشتغالی حداقل ۱۵۰میلیون تومان هزینه می کنیم.

به گزارش تسنیم,‌اهمیت تشکیل شغل و راهکارهای پیشنهادی برای مقابله با معضل بیکاری فارغ‌التحصیلان، تشکیل زمان‌های شغلی مناسب و ارتقاء توانایی‌های آنان امری حیاتی است. به باور کارشناسان  برخی راهکارهای موثر عبارت هستند از ترقی کیفیت آموزش و تطبیق آن با نیازهای بازار، گسترش کسب‌وکارهای نوپا و استارتاپ‌ها، همکاری بین دستگاهی و تشویق اندوخته‌گذاری در صنایع دانش‌بنیان است. بازنگری در برنامه‌های درسی دانشگاه‌ها به طوری که توانایی‌های عملی و کاربردی را زیاد تر دربرگیرد.حمایتمالی و تسهیلات اختصاصی برای جوانان کارآفرین و تشکیل فضای مناسب برای رشد شرکت‌های کوچک و متوسط. هماهنگی بهتر بین نهادهای آموزشی، کاریابی و قسمت خصوصی جهت طراحی برنامه‌های اشتغال‌زایی موثر. تشکیل بستر مناسب برای اندوخته‌گذاری در فناوری‌های نوین و کسب‌وکارهای مرتبط با علوم و فناوری.

 به گزارش تسنیم, بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی نه تنها مشکل یک گروه خاص، بلکه تهدیدی برای گسترش پایدار سرزمین است. تشکیل زمان‌های شغلی مناسب، به‌اختصاصی در حوزه‌های تخصصی، می‌تواند موتور محرکه‌ای برای رشد اقتصادی، افت نابرابری‌ها و ارتقاء سطح زندگی جامعه باشد. به این علت، دقت جدی مسئولان و قسمت‌های گوناگون جامعه به این نوشته الزامی است تا ناظر آینده‌ای روشن‌تر برای جوانان تحصیل‌کرده و کل سرزمین باشیم.

انتهای مطلب/