همه پروبیوتیک‌ها سودمند نیستند_صبح سریع

پروبیوتیک‌ها، مجموعه‌ای از باکتری‌های خوب در یک کپسول یا پاستیل، طبق معمول برای پر کردن میکروبیوم روده بعد از یک دوره درمان آنتی‌بیوتیکی منفعت گیری خواهد شد که طی آن باکتری‌های خوب و بد به طور یکسان از بین می‌رود. اما با دقت به طیف وسیعی از مکمل‌های پروبیوتیک حاضر، آیا همه آنها اثرات شبیهی دارند؟

به نقل از نیواطلس، یک مطالعه تازه توسط محققان دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی (NC State) اثرات دو سویه رایج پروبیوتیک یعنی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و لاکتوباسیلوس گاسری، را بر روی موش‌هایی که آنتی‌بیوتیک دریافت کرده و سپس در معرض باکتری مسئول تشکیل اسهال مرتبط با آنتی‌بیوتیک، قرار گرفته‌اند، بازدید کرده است.

کیسی تریوت (Casey Theriot)، استاد بیماری‌های عفونی در دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی و نویسنده‌ی همکار این مطالعه، می‌گوید: مقاومت در برابر کلونیزاسیون یا توانایی جلوگیری از کلونیزاسیون که به معنی رشد و تکثیر عوامل بیماری‌زا است، تابعی از میکروبیوتای سالم است. این مطالعه به بازدید زمان زمان برگشت مقاومت در برابر کلونیزاسیون بعد از مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و تاثییر دو سویه از رایج‌ترین گونه‌های پروبیوتیک لاکتوباسیلوس بر این برگشت پرداخت.

محققان می‌خواستند ببینند که آیا این دو سویه پروبیوتیک به بهبود روده پشتیبانی می‌کنند یا به آن صدمه می‌رسانند و آیا می‌توانند از عفونت جلوگیری کنند. موش‌هایی که با یک آنتی‌بیوتیک گسترده‌الطیف درمان شده بودند، به سه گروه تقسیم شدند. یک گروه اسیدوفیلوس مصرف کردند، یک گروه گاسری و گروه سوم به گفتن گروه کنترل عمل کردند و هیچ سویه‌ی پروبیوتیکی دریافت نکردند. به هر گروه به زمان چهار هفته، هفتگی باکتری کلستریدیوم دیفیسیل C. difficile تجویز شد و میکروبیوتای آنها برای اندازه‌گیری بار باکتریایی و مقاومت کلستریدیوم دیفیسیل بازدید شد.

موش‌هایی که اسیدوفیلوس دریافت کردند، سطح بالاتری از باکتری بی‌هوازی کلستریدیوم دیفیسیل نشان دادند و سموم باکتریایی زیاد تر و بهبود کندتر در مقاومت روده داشتند. از نظر دیگر، موش‌هایی که سویه گاسری را دریافت کردند، سطح کلستریدیوم دیفیسیل کمتری داشتند و این به بازیابی سریع تر دفاع طبیعی روده پشتیبانی کرد. این پروبیوتیک، نوعی آنتی‌بیوتیک طبیعی قوی تشکیل شده توسط باکتری‌ها، تشکیل کرد که مستقیما باکتری کلستریدیوم دیفیسیل را مهار می‌کرد. دلنشین اینجاست که حتی بعد از این که گاسری دیگر در روده موش‌ها قابل تشخیص نبوده است، اثرات مثبت آن هم چنان ادامه داشت.

علاوه بر این، این سویه با شکوفایی در یک خانواده باکتریایی روده بالقوه سودمند به نام موری‌باکولاسیه (Muribaculaceae)، همزمان شد و این گمان را افزایش داد که شرایط مطلوب برای رشد آنها را فراهم کرده است. به نظر می‌رسد موری‌باکولاسیه به طور غیرمستقیم به مقاومت در برابر کلستریدیوم دیفیسیل پشتیبانی می‌کند.

استاد برجسته‌ی تحقیقات پروبیوتیک در دپارتمان علوم غذایی، فرآوری زیستی و تغذیه‌ دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی و نویسنده‌ دیگر این مقاله می‌گوید: ما همیشه می‌دانستیم که فهمیدن تاثییر سویه‌های پروبیوتیک بر روی گونه‌های خاص مهم است. بسته به شرایط و ترکیب میکروبیوم فرد، بیماری و سویه‌ی پروبیوتیک، اثرات و نتایج متغیری خواهید داشت. مسئله دلنشین این است که این مطالعه مشخص می کند که این نوشته پیچیده‌تر از آن چیزی است که مردم فکر می‌کنند، چون پروبیوتیک‌ها می‌توانند اثرات گذرا یا غیرمستقیم بر میکروبیوم داشته باشند. گاسری از عفونت جلوگیری نمی‌کند، بلکه به طور گذرا علتبهبود میکروبیوم از طریق موری‌باکولاسیه می‌شود که متعاقبا می‌تواند مقاومت تشکیل کند.

محدودیت‌هایی در این مطالعه وجود دارد. این مطالعه روی موش‌ها انجام شده است که اگرچه آموزنده است، اما امکان پذیر به این معنی باشد که نتایج آن مستقیما در رابطه انسان صدق نمی‌کند. این چنین، فقط از یک دوز پروبیوتیک منفعت گیری شده است، در حالی که منفعت گیری در دنیای واقعی زیاد تر شامل دوزهای مکرر یا طویل زمان است. و نتایج امکان پذیر به دیگر گونه‌های همان گونه تعمیم داده نشود. این مطالعه این چنین موش‌ها را به زمان چهار هفته پیگیری کرد، به این علت اثرات طویل زمان، از جمله پایداری میکروبیوم و خطر عفونت مجدد، ناشناخته مانده است. و برخی از تغییرات میکروبی، همانند شکوفایی در خانواده موری‌باکولاسیه، می‌تواند به طور اتفاقی رخ داده باشد و نه به گفتن نتیجه مستقیم کارکرد پروبیوتیک.

با این وجود، یافته‌های این مطالعه، این فکر کلی را که پروبیوتیک‌ها همیشه بعد از آنتی‌بیوتیک‌ها سودمند می باشند، به چالش می‌کشد. برای گسترش دانش ما در رابطه اثرات پروبیوتیک‌ها بر میکروبیوم روده، تحقیقات بیشتری ملزوم است.