چرا ثروتمندان خودخواه ترند؟_صبح سریع

ثروت و حرکت غیراخلاقی

مطالعات متعدد قبول می‌کنند که افراد ثروتمند زیاد تر گمان دارد رفتارهای خودخواهانه از خود نشان دهند. پژوهشی نشان داد که افراد متمول از طبقات بالای اجتماعی، تمرکز بیشتری بر منافع شخصی دارند و کمتر به رنج دیگران اهمیت خواهند داد. در روبه رو، افراد از طبقات پایین‌تر، همدلی بیشتری با دیگران نشان خواهند داد. حتی در خیابان‌ها، رانندگان خودروهای گران‌قیمت کمتر به عابران پیاده راه خواهند داد یا به دیگر رانندگان اجازه ورود به مسیر را خواهند داد. یک مطالعه نشان داد که با هر ۱۰۰۰ دلار افزایش قیمت ماشین، گمان توقف راننده برای عابر پیاده ۳ درصد افت می‌یابد.

پژوهشگران فنلاندی نیز دریافتند که مالکان خودروهای لوکس ویژگی‌های منفی همانند بی‌توجهی، لجاجت و افتهمدلی را زیاد تر ابراز خواهند داد. این رفتارها نشان‌دهنده تمایل کمتر به نوع‌دوستی در بین ثروتمندان است.

ریشه در روان‌شناسی: سه‌گانه تاریک

استیو تیلور، روان‌شناس و نویسنده کتاب «سقوط»، معتقد است که جواب در «سه‌گانه تاریک» نهفته است: ویژگی‌های روان‌پریشی، خودشیفتگی و ماکیاولیسم (حرکت غیراخلاقی برای کسب قوت). این ویژگی‌ها، که همه انها با خودخواهی و افتهمدلی همراه‌اند، در افرادی که به جستوجو ثروت و جایگاه اجتماعی‌اند، پررنگ‌تر است. مطالعه‌ای ۱۵ ساله نشان داد که افراد با این ویژگی‌ها به سمت مناصب بالای سازمانی و ثروت زیاد تر گرایش دارند. حتی در بین اعضای هیئت‌مدیره شرکت‌ها، مقدار روان‌پریشی بالینی سه برابر زیاد تر از جمعیت عمومی است.

تیلور توضیح می‌دهد که برخی افراد دچار «جدایی روان‌شناختی» شدیدی می باشند که آن‌ها را از دیگران و جهان جدا می‌کند. این حس انفصال، حس افتدرونی تشکیل می‌کند و افراد را به سوی انباشت ثروت و قوت سوق می‌دهد تا این خلأ را پر کنند. فقدان همدلی نیز این مسیر را آسان‌تر می‌کند، چون این افراد می‌توانند بدون نگرانی از صدمه به دیگران، با بی‌رحمی به اهدافشان برسند.

ثروت و نشاط: افسانه‌ای که فرو می‌ریزد

آیا ثروت نشاط می‌آورد؟ پژوهش‌ها نشان خواهند داد که ربط بین ثروت و خوشبختی محدود است. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۰ توسط دانیل کانمن، برنده نوبل، نشان داد که نشاط با افزایش درآمد تا نزدیک به ۱۱۰,۰۰۰ دلار در سال (به قیمت ۲۰۲۵) زیاد تر می‌شود، اما بعد از آن، ثروت زیاد تر تأثیر چندانی ندارد. مطالعه‌ای دیگر در ۲۰۲۲ نشان داد که در جوامع با نابرابری زیاد تر، اغاز نشاط بالاتر است، اما برای افرادی که شیفته پیروزی مالی‌اند، رضایت از زندگی با افزایش درآمد افت می‌یابد.

به سوی نوع‌دوستی

این یافته‌ها نشان خواهند داد که ثروت نمی‌تواند حس افتدرونی را رفع کند و حتی امکان پذیر خودخواهی را تحکیم کند. در روبه رو، پژوهش‌ها ربط قوی بین نوع‌دوستی و خوشبختی را قبول می‌کنند. تیلور نظر می‌دهد که به جای تمرکز بر ثروت، باید بر مهربانی متمرکز شویم. احتمالا راز زندگی بهتر نه در انباشت ثروت، بلکه در گسترش همدلی باشد.