اوزمپیک؛ آیا داروهای پرطرفدار لاغری در طویل مدت عوارض منفی دارند؟_صبح سریع

با این وجود دانشمندان ضمن تایید کارآمدی آنها برای افت وزن، نسبت به نگرانی‌هایی که امکان پذیر در آینده برای مصرف‌کنندگان بوجود آید هشدار خواهند داد.

داروهای GLP-1 چه می باشند؟

مبنا داروهای لاغری بر پروتئینی محکم است که «پپتید شبه‌گلوکاگون ۱» یا بطور خلاصه «GLP-1» نامیده می‌شود.

در واقع، این پروتئین بطور طبیعی بعد از صرف غذا در بدن ترشح می‌شود و تشکیل انسولین را برای کنترل سطح گلوکز در خون، تحریک می‌کند.

اولین بار اثرات این پروتئین روی انسولین، در اواخر دهه ۱۹۸۰ کشف شد و علتشد که دانشمندان تصمیم به منفعت گیری از آن به گفتن درمانی تازه برای «دیابت» بگیرند.

یقیناً این داروها تنها علتتولید انسولین نمی‌شدند؛ بلکه تخلیه معده به روده را نیز سپس از صرف هر غذا «کُند» می‌کردند که علتمی‌شد فرد حس سیری کند.

به این ترتیب فردی که قرار می بود این دارو را برای درمان دیابت مصرف کند، دچار افت وزن هم می‌شد.

مطالعه ای در سال ۲۰۲۱ میلادی نشان داد که بعد از ۶۸ هفته مصرف این نوع داروها، افراد دارای اضافه وزن یا چاق بطور متوسط ​​۱۲ درصد وزن بدن خود را به علت اثرات دارو از دست داده‌اند.

همین نوشته استقبال از این داروها را افزایش داد و سپس نسل بعدی GLP-1RAها با نام‌های Ozempic، Wegovy و Rybelsus پدیدار و محبوب‌ شدند.

اینگونه می بود که افراد چاق با امید افت وزن، به قفسه‌های داروخانه‌ها هجوم بردند.

داروی اوزمپیک در سال ۲۰۱۷ میلادی در ایالات متحده آمریکا و سپس در سال ۲۰۱۸ میلادی در اتحادیه اروپا، کانادا و ژاپن قبول شد و محبوبیتش نیز هم چنان افزایش یافت.

از دست دادن توده عضلانی

اگرچه به نظر می‌رسد که مصرف این داروها دست‌کم در مختصر‌زمان، عوارض جانبی مقداری دارد و بیماران تنها امکان پذیر دچار ناراحتی‌های گوارشی از جمله تهوع، اسهال، درد شکم و یبوست شوند، اما آنچه اکنون دقت‌ دانشمندان را زیاد تر جلب کرده، زیاد تر عوارض طویل مدت آنها است.

بیشترین نگرانی که مصرف این داروها تشکیل می‌کنند، از دست دادن توده عضلانی در فرد است.

چون داروهای GLP-1RA با وجود اثربخشی قدرتمندشان، گلوله‌های جادویی نیستند و به همین علت مصرف آنها باید با تغییراتی در سبک زندگی، بویژه رژیم غذایی و ورزش همراه باشد.

از آنجایی که این داروها با افت اشتها امکان افت وزن را فراهم می‌کنند، اگر مصرف آنها با ورزش همراه نباشد، می‌توانند علتکاهش قابل دقت توده عضلانی در بدن فرد شوند.

برخی عوارض جانبی نادرتر اما جدی‌تر همانند پانکراتیت، رتینوپاتی، سنگ کیسه صفرا و سوءتغذیه نیز گزارش شده است؛ این چنین به نظر می‌رسد که با خطر ابتلا به سرطان نیز مرتبط باشد که یقیناً نتایج تحقیقات در این باره تا این مدت نامشخص است.

مسئله مهم دیگر درمورد این داروها این است که چاره‌ای جز مصرف آنها برای همه عمر نیست؛ چون چنانچه در زمان منفعت گیری، برنامه غذایی و بطور کلی سبک زندگی خود را تحول ندهیم و ورزش کردن را جدی نگیریم، درمی‌یابیم که اثرات این داروها بعد از قطع مصرف آنها افت می‌یابد.

از نظر دیگر نیز تا این مدت نمی‌دانیم که ادامه مصرف این داروها برای چندین سال، چه نتایجی به همراه خواهد داشت؛ یا اگر بعد از یک مصرف طویل‌زمان قطع شوند، چه عوارضی در انتظار بدن خواهد می بود.

به همه اینها باید مشکل فزاینده اراعه داروهای تقلبی GLP-1RA را نیز اضافه کرد که عوارض جانبی زیاد تر و حتی خطرناک‌تر هم می‌توانند داشته باشند و اکنون آنچنان در بازار سیاه بطور گسترده داد و ستد می شوند که سازمان جهانی بهداشت را بر آن داشت تا در ژوئن ۲۰۲۴ میلادی هشداری در این باره صادر کند.