پیش بینی آینده اقتصاد ایران؛ تحریم ها تشدید خواهد شد؟_صبح سریع

بعد از گمانه‌زنی‌ها و ابهامات زیاد، ساعاتی پیش، نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا اظهار شد و دونالد ترامپ، به گفتن چهل‌وهفتمین رئیس جمهوری آمریکا به کاخ سفید رسید. این در حالیست که اکنون، دو دیدگاه مهم در رابطه آینده اقتصاد ایران بعد از پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا وجود دارد؛ گروهی از کارشناسان اعتقاد دارند که وجود دموکرات‌ها یا جمهوری‌خواهان در کاخ سفید، تفاوت چندانی در حالت اقتصاد ایران رقم نمی‌زند. این در حالیست که برخی از صاحب‌نظران باور دارند که اقتصاد ایران با پیروزی ترامپ، باید چشم به راه روز‌های دشوارتری باشد.

محمود جامساز، اقتصاددان با اصرار بر این مسئله که فقط ایران نیست که تحت تاثییر پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا قرار می‌گیرد، گفت: «روال شمارش آراء به‌نحوی می بود که گمان پیروزی ترامپ را قطعی می‌کرد؛ به این علت پیش از آنکه پیروزی ترامپ بطور رسمی اظهار شود، ارز‌های تعداد بسیاری از سرزمین‌های شرق آسیا در برابر دلار افت یافتند و بورس‌ها نیز عکس العمل نشان دادند.»

او در ادامه به تاثییر تحریم‌های اقتصادی آمریکا بر اقتصاد ایران پرداخت و او گفت: «تحریم‌هایی که ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری خود بر ایران وضع کرد، به نحوی می بود که با خروج او از برجام در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ تورم ایران که در سال ۱۳۹۶ تک رقمی و ۹.۶ درصد می بود به ۳۱.۲ درصد رسید. این چنین نرخ تورم در سال ۱۳۹۸ معادل ۴۱.۲ درصد ودر سال ۱۳۹۹ برابر با ۴۷.۱ درصد می بود؛ به این علت این آمار‌ها نشان خواهند داد که اقتصاد ایران از تحریم‌هایی که ترامپ وضع کرد، اثرپذیر بوده است.»

او افزود: «با وجود این که بعد از ترامپ، بایدن به زمان چهار سال رئیس جمهوری آمریکا می بود، این تحریم‌ها ادامه یافت. بایدن به علت گمان توافق بر سر احیای برجام با تسامح، چشم بر برخی تحریم‌ها می‌بست، با این حال، اثرات آنها تخلیه نشد. به همین علت روال صعودی نرخ تورم تا جایی ادامه اشکار کرد که در سال ۱۴۰۲ به ۵۲.۳ درصد رسید. یقیناً این نرخ بر پایه آمار اعلامی بانک مرکزی به قوه قضاییه می بود و آمار‌های مرکز آمار ایران، نرخ تورمی کمتری را نشان می‌داد.»

این اقتصاددان تصریح کرد: «ترامپ اخیرا اصرار کرده می بود که رویکرد او نسبت به ایران، تنها در رابطه توقف مسائل هسته‌ای خواهد می بود. با این حال، همین قضیه هم به دولت جمهوری اسلامی این سیگنال را می‌دهد که باید خودش را برای سیاست‌های ترامپ آماده کند. اگر دیپلماسی سرزمین به‌طوری باشد که شکاف بین دو سرزمین را گسترده‌تر کند، قطعا ترامپ با مقصد نابودی اقتصاد ایران به عمل های شدیدتری از جمله تحمیل تحریم‌های زیاد تر علیه جمهوری اسلامی مبادرت خواهد ورزید.»

او در ادامه گفت: «این نوشته آثار منفی بر اقتصاد ایران خواهد داشت. قابل ذکر است پیروزی ترامپ از همین اکنون نماد زیاد از شرکت‌های بورس را قرمز کرده و دلار را به کریدور هفتم رسانده که حاکی از تاثیرپذیری اقتصاد ایران از فرآیند انتخابات آمریکاست.»

او اضافه کرد: «مسئولانی که اعتقاد دارند تحریم‌های آمریکا بر اقتصاد ایران اثری ندارند، بهتر است با دیدی بازتر به تغیرات بین‌المللی بنگرند. در غیر این صورت، تصمیماتی اتخاذ خواهند کرد که به سود منافع ملی ایران نخواهد می بود.»

جامساز در ادامه به نوشته عضویت ایران در پیمان‌های بین‌المللی و نقش احتمالی آنها بر افت تاثییر تحریم‌ها پرداخت و اظهار کرد: «با وجود این که ایران عضو پیمان‌های شانگهای و بریکس شده است، این دو پیمان هم چنان تاثییر قابل توجهی ندارند. پیمان شانگهای در ابتدا یک پیمان نظامی بوده و سپس مسائل اقتصادی نیز داخل آن شده است و حجم مبادلات اعضای آن نیز زیاد قابل دقت نیست.»

این کارشناس اقتصادی در ادامه او گفت: «بریکس مقداری نیرومندتر از شانگهای است، اما مجموع تشکیل ناخالص داخلی اعضای بریکس به ۲۶.۹ هزار میلیارد دلار می‌رسد. در حالیکه تشکیل ناخالص داخلی آمریکا به تنهایی ۲۸.۷۸ هزار میلیارد دلار و اتحادیه اروپا بیشتر از ۴۸ هزار میلیارد دلار است.»

او در ادامه افزود: «به این علت بریکس تا این مدت از قوت کافی برای کنار گذاشتن دلار برخوردار نیست. به‌اختصاصی آنکه اعضای بریکس هر کدام با آمریکا تعامل های تجاری دارند و پایبند به تحریم‌های آمریکا در رابطه معامله های دلاری با ایران می باشند و چین بیشترین مبادلات با آمریکا و بیشترین ذخایر دلار را دارد.»

جامساز در آخر خاطرنشان کرد: «تشکیل یک ارز واحد بین سرزمین‌های عضو بریکس به زمان زیاد بسیاری احتیاج دارد و ایران نمی‌تواند امیدوار باشد که به علت عضویت در این گروه، مبادلات دلاری را کنار بگذارد. به نظر می‌رسد که با پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا، اقتصاد ایران بیشتر از پیش تضعیف شود و دولت باید سیاست خارجی خود را در جهت نگه داری منافع ملی سرزمین تحول دهد.»