کارگران بدون قرارداد و بیمه؛ قربانیان خاموش بازار کار_صبح سریع

به گزاش خبرنگاراقتصادی خبرگزاری تسنیم, در سایه‌ بی‌نظارتی و ضعف اجرای قوانین کار، هم چنان هزاران کارگر در سراسر سرزمین بدون قرارداد رسمی و پوشش بیمه‌ای مشغول به کار می باشند؛ کارگرانی که نه‌تنها از حداقل‌های قانونی منفعت‌مند نیستند، بلکه امنیت شغلی و آینده روشنی نیز در انتظارشان نیست.

کار بی‌قرارداد، نادیده گرفتن قانون
بر پایه ماده ۷قانون کار، قرارداد مکتوب بین کارگر و کارفرما الزامی است. با این حال، در تعداد بسیاری از مشاغل خدماتی، ساختمانی، کشاورزی و حتی در برخی واحدهای صنعتی، کارگران بدون هرگونه قرارداد کتبی به کار گرفته خواهد شد. این در حالی است که نبوده است قرارداد، کارگر را در موقعیتی کاملاً صدمه‌پذیر قرار می‌دهد؛ به‌طوری که در صورت ابراز اختلاف یا اخراج، هیچ سند حقوقی برای پیگیری مطالبات خود در اختیار ندارد.

بیمه فراهم اجتماعی یکی از پایه‌های مهم حمایتاجتماعی از نیروی کار است. با این وجود، برآوردهای غیررسمی مشخص می کند که بیشتر از ۳میلیون کارگر در سرزمین تحت پوشش بیمه قرار ندارند. کارفرمایان، با مقصد افت هزینه‌ها، از ثبت بیمه این کارگران خودداری می‌کنند؛ در حالی که عدم پرداخت حق بیمه، تخلف آشکار از قانون محسوب می‌شود.

روایت‌های تلخ از کارگران بی‌پناه

احمد، کارگر ساختمانی ۳۵ساله، می‌گوید: ۱۲ سال است در پروژه‌های گوناگون کار می‌کنم، اما هیچ‌زمان بیمه نشده‌ام. یک‌بار که از داربست افتادم، همه هزینه بیمارستان را خودم دادم. کارفرما حتی حاضر نشد مرا به گفتن کارگرش معارفه کند.

موسوی, منشی یک مطب است که می گوید:۱۷سال است در یک مطب منشی هستم.از هراس بیکاری صدایم در نمی آید. کارفرما برای فراراز مالیات انتقال کارت با کارت ما انجام داده است. این علتشده است که دهک خانوار ما ۱۰ محاسبه شده است و از دریافت یارانه و همه مزایا حذف شده ایم,در حالی که حقیقت چیز فرد دیگر است. در زمان ۱۷سالی که در این مطب مشغول فعالیت هستم, حتی یکبار بازرس کار به مطب مراجعه نکرده است. حق و حقوق کارگران در سایه بی توجهی و عدم اجرای قانون به راحتی پایمال می شود.

به گزاش تسنیم, عدم مراعات حقوق قانونی کارگران، نه‌تنها جهت افت انگیزه و منفعت‌وری نیروی کار می‌شود، بلکه در طویل مدت هزینه‌های اجتماعی و اقتصادی بسیاری به سرزمین تحمیل خواهد کرد. از سویی دیگر، فقدان بیمه علتفشار زیاد تر بر نظام سلامت و نهادهای حمایتی همانند کمیته امداد و بهزیستی می‌شود.

*امنیت شغلی پایین و قراردادهای سفید امضا با هیچ تضمینی مصداق این روزهای بازار کار است

سمیه گلپور,رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران  درمورد مشکلات کارگران و عدم امنیت شغلی آنها او گفت: کارگران برای فراهم معاش ناچار می باشند در هر شرایطی درآمد داشته باشند.  کارگران از شهرستان به تهران می آیند، آن هم برای جمع آوری ضایعات و نظافتچی شدن.

گلپور اظهار داشت: مردم از هراس بیکاری در شهرستان ها ناچار شده‌اند خانه و کاشانه‌شان را رها کنند، از روستاها و شهرهای کوچک مهاجرت کرده و به تهران همراه شوند. زیاد تر‌شان هم در مشاغل خدماتی اشتغال دارند. از رانندگان تاکسی‌های اینترنتی گرفته تا جمع‌کنندگان ضایعات، نظافتچی‌ها، نیروهای خدماتی در شرکت‌ها و کارگاه‌ها. برخی هم به مشاغل خانگی پناه آورده‌اند؛ مشاغلی که تولیداتشان فقط در کلان‌شهرهایی همانند تهران یا شهرهای بزرگ بازار دارد.

گلپور در تحلیل بازار کار او گفت:امنیت شغلی پایین و قراردادهای سفید امضا با هیچ تضمینی مصداق این روزهای بازار کار است.   اما فاجعه وقتی عمیق‌تر می‌شود که بدانیم همین کارگران، در بدترین شرایط، حتی از حداقل پشتیبانی‌های اجتماعی قانون کار هم نصیب‌اند. امنیت شغلی پایین است؛ قراردادهای کاری‌شان یا ساعتی است، یا سفیدامضا. هیچ تضمینی ندارند. و این‌این چنین است که نه‌تنها مسکن ندارند، بلکه حق زندگی آبرومند هم از آن‌ها کوتاه شده است.

گلپور با گفتن این که در تعداد بسیاری از کارگراه ها حتی یک قرارداد رسمی هم برای کارگران نوشته نمی‌شود فرمود:ما در شرایطی هستیم که حتی یک قرارداد رسمی هم برای کارگران نوشته نمی‌شود، یا اگر نوشته می‌شود، نسخه‌ای از آن به خود کارگر داده نمی‌شود. از آن بدتر، نبوده است نظارت کافی از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بر این فضاهاست که تبدیل همین صدمه‌ها شده است.در کنار همه این مسائل، اصل سی‌و‌یکم قانون اساسی که باید ضامن فراهم مسکن کارگران باشد، به‌درستی اجرا نشده است.

 او گفت: دولت‌ها که ماموریت قانونی فراهم مسکن را داشتند، به‌مرور زمان و در یک روال فرسایشی، این مسئولیت را به گردن کارفرماها انداخته‌اند. اکنون در ساختار حقوق و دستمزد کارگران، آنچه به نام “حق مسکن” شناخته می‌شود، به یکی از آیتم‌های حقوق ماهانه اضافه شده. اما ببینید این عدد چه مقدار ناچیز است!

رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران و فعال کارگری درمورد ی رایج ترین تبعیض های شغلی در کشورگفت: در سرزمین ما مشاغل رسمی و غیر رسمی وجود دارد.
غیر رسمی به این معنی که از کف پشتیبانی‌های اجتماعی برخوردار نیستند مطابق آمار مرکز پژوهش‌های مجلس قبل از کرونا بیشتر از ۶۰درصد مشاغل سرزمین غیر رسمی گفتن شده است مشاغلی که مواردی همانند بیمه در نظر گرفته نشده است.

وی فرمود: در سازمان بین المللی کار که ما جزو آن هستیم، دنیا باید در حوزه‌ی مشاغل از مشاغل غیر رسمی به سمت مشاغل رسمی کوچ کند و این نماد گسترش‌یافتگی و رشد اشتغال است. اما متأسفانه به علت افتدستمزدها در ایران ناظر کوچ مشاغل رسمی به غیر رسمی هستیم.

به گزارش تسنیم,  در شرایط جاری، انتظار می‌رود وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با افزایش بازرسی‌های میدانی و برخورد قاطع با متخلفان، از گسترش این اتفاق جلوگیری کند. این چنین باید سازوکاری برای تشویق کارفرمایان به مراعات قوانین کار و بیمه در نظر گرفته شود.

کارگرانی که بدون قرارداد و بیمه به کار گرفته خواهد شد، قربانیان نهان بازار کار می باشند. فراهم امنیت شغلی، حقوق قانونی و کرامت انسانی آنان، نه یک لطف، بلکه یک الزام قانونی و اخلاقی است. حل این معضل نیازمند اراده جدی مسئولان و همکاری همه‌جانبه دستگاه‌های اجرایی است.

انتهای مطلب/