با وجود مجوز ساعت‌ها چشم به راه فیلم برداری می‌ماندیم/ صدا و سیما آرشیو خود را کوتاه کرد/ حسین فاطمی را نسل جوان باید بشناسد_صبح سریع
[ad_1]
به گزارش صبح سریع
امیر سیاح برای ساخت فیلم خود ۵ سال زمان صرف کرده است و این که در گفتگو با خبر سریع از چرایی تشکیل این تاثییر و مشکلات آن می‌گوید. شرح گفتگو با این کارگردان را بخوانید.
ایده ساخت و علت انتخاب دکتر حسین فاطمی‌برای تشکیل این فیلم چه می بود؟
اگر به تاریخ معاصر ایران نگاهی بیندازیم، شخصیت‌هایی را می‌یابیم که برای افتخار ایران و مردمش حتی از جان خود گذشتند. بی‌تردید شهید دکتر حسین فاطمی‌یکی از این چهره‌ها است. مروری مختصر بر زندگی و مبارزات او مشخص می کند که با همه وجود به ایران عشق می‌ورزید و در عمر مختصر اما پُربار خود، خدمات ماندگاری به این سرزمین اراعه کرد.
دکتر فاطمی از نوجوانی، حدوداً در سن ۱۵ سالگی داخل عرصه روزنامه‌نگاری شد و در مطبوعات آن زمان، مطالبی انتقادی نسبت به شرایط سیاسی و اجتماعی سرزمین می‌نوشت. او بعدها به نمایندگی مجلس رسید و سپس در دولت دکتر مصدق، ابتدا سخنگوی دولت و سپس وزیر امور خارجه شد. فاطمی‌نخستین فردی می بود که ایده ملی شدن صنعت نفت را با شجاعت و صراحت به دکتر مصدق اراعه داد و با پیگیری‌های او، این آرمان بزرگ تحقق یافت. او با اراده‌ای راسخ، شرکت نفت ایران و انگلیس را تعطیل کرد و با قطع نفوذ انگلستان، گامی‌بزرگ در مسیر استقلال سرزمین برداشت. این چنین او ایده پرداز مهم و از مؤسسین جبهه ملی ایران می بود.
با وجود این خدمات، دکتر فاطمی در حافظۀ عمومی‌به‌اختصاصی نزد نسل جوان، چنان‌که باید شناخته شده نیست. همین خلأ انگیزه‌ای شد تا تصمیم بگیریم با ساخت این مستند، چهرۀ کمتر دیده‌شدۀ این قهرمان ملی را به عکس بکشیم.
چه منبع های و مستنداتی در این فیلم مورد منفعت گیری قرار گرفت؟ آیا او مباحثه با اشخاص مطلع هم انجام شد؟
در جریان تحقیق و تشکیل این تاثییر، با افتمنابع تصویری و اسنادی مواجه بودیم. خوشبختانه جناب آقای دکتر فرشاد عسکری‌کیا، پژوهشگر مهم پروژه، با مطالعۀ بیشتر از ۵۰ کتاب مرتبط، نقش پررنگی در جمع‌آوری اطلاعات ایفا کردند.
در کنار این مطالعات، ما به طیف گسترده‌ای از مراکز و آرشیوهای داخلی و خارجی مراجعه کردیم؛ از جمله سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، کتابخانه مجلس شورای اسلامی، موزه و مرکز اسناد صنعت نفت، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، فیلمخانه ملی ایران، اداره کل پژوهش و اسناد نهاد ریاست جمهوری، آرشیو تاریخ شفاهی دانشگاه‌هاروارد، آرشیو دانشگاه منچستر، بایگانی روزنامه اطلاعات و غیره. این چنین با استادان و پژوهشگران برجسته‌ای همچون دکتر حسین موسویان، رئیس هیئت رهبری -اجرایی و رئیس شورای مرکزی جبهه ملی ایران، استاد محمد ترکمان، مورخ و پژوهشگر تاریخ معاصر، دکتر منصوره اتحادیه مورخ و پژوهشگر تاریخ معاصر و دکتر منوچهر ملک‌قاسمی‌هم دوره ای دکتر فاطمی، مورخ و پژوهشگر تاریخ معاصردر فیلم او مباحثه داشتیم. همراهی این بزرگان، به‌اختصاصی استاد محمد ترکمان که از ابتدا تا انتهای مسیر در کنار ما بودند، پشتیبانی بسیاری کرد تا تاثییر نهایی از دقت و صحت تاریخی بالایی برخوردار باشد.
در ضمن در این مسیر خانواده محترم شهید دکتر حسین فاطمی‌زیاد ما را همراهی کردند و حتی اجازه منفعت گیری از آلبوم عکس‌های فامیلی را در اختیار ما گذاشتند، سپاسگذارم از سرکار خانم دکتر پروانه معصومی دختر عموی دکتر فاطمی و همسر محترمشان.
آیا افرادی یا سازمان‌هایی بودند که از همکاری با پروژه خودداری کردند؟
بله، متأسفانه با وجود کوششهای گسترده برای گردآوری اسناد و تصاویر، برخی نهادها با ما همکاری نکردند. برای مثال باوجودانتظار ما که سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی‌ایران از این چنین پروژه‌ای حمایتکند، اداره کل آرشیو آن سازمان از در اختیار گذاشتن منبع های تصویری مرتبط با دکتر فاطمی‌خودداری کرد. مراکز فرد دیگر هم به علت همسو نبودن حذبی با دکتر فاطمی‌از در اختیار گذاشتن منبع های خودداری کردند.
کدام جنبه از زندگی یا اندیشه دکتر فاطمی‌برای شما بیشتر از دیگر ابعاد اهمیت داشت؟
برای ما شخصیت وطن‌دوست و روحیه مقاوم دکتر فاطمی‌در برابر استعمار و استبداد اهمیت اختصاصی‌ای داشت. او نه‌تنها در نظریه‌پردازی بلکه در عمل نیز پیشگام می بود؛ سیاست‌مداری که برای مردم، استقلال و عدل ایستادگی کرد. و جان خود را فدا نمود، تلاش کردیم در این فیلم بر وجه انسانی و آرمان‌گرای شخصیت او پافشاری بیشتری داشته باشیم.
زمان‌زمان تشکیل این مستند چه مقدار می بود و چرا زمان بسیاری برد؟
تشکیل این فیلم نزدیک به پنج سال به طول انجامید. دلایل بسیاری برای این تأخیر وجود داشت؛ از جمله شیوع ویروس کرونا، سختی در یافتن منبع های مستند محدودیت در دسترسی به تصاویر آرشیوی، و بروکراسی پیچیده برای دریافت مجوزهای ملزوم از نهادها و سازمان‌ها.
برای مثال، با وجود داشتن مجوزهای کامل برای تصویربرداری در منزل دکتر مصدق، گروه از ساعت ۷:۳۰ صبح تا ۱۶:۳۰ بعدازظهر چشم به راه ماند. همین شرایط در آرامستان ابن‌بابویه نیز تکرار شد. با این حال، باور داشتیم شخصیت دکتر فاطمی‌قیمت این زحمات را دارد.
و یقیناً طراحی اختصاصی ساختاری فیلم همانند تشکیل دو ترانه اختصاصی با صدای استاد سالار عقیلی که یکی از آنها ترانه معروف بلاچاو است که به طور دوزبانه، ایتالیایی و فارسی تشکیل شده است و این چنین بازسازی صحنه‌های سیاه بازی( پیش‌پرده‌خوانی) با اشعار دهه ۲۰ و ۳۰ که توسط استاد جواد انصافی تشکیل شد.
اگر زمان و امکانات فراهم شود، علاقه‌مند به ساخت فیلم درمورد‌ی کدام چهره‌ها هستید؟
اکنون در حال تحقیق روی زندگی سه شخصیت مهم تاریخ معاصر هستیم:
جهان‌پهلوان غلامرضا تختی
سرلشکر محمود افشارطوس
احمد قوام (قوام‌السلطنه)
هر یک از این شخصیت‌ها از منظر تاریخی و اجتماعی، ظرفیت بالایی برای روایت سینمایی دارند و امیدوارم با فراهم شدن امکانات، بتوانیم به این پروژه‌ها بپردازیم.
ساخت فیلم درمورد چهره‌های سیاسی را چه مقدار دشوار می‌دانید؟
زیاد دشوار است. هم به‌لحاظ دسترسی به منبع های، هم حساسیت‌های سیاسی و تاریخی و هم سختی‌های مالی و حمایتی. اما به‌گفتن یک ماموریت تاریخی، ما موظفیم فراتر از نگاه‌های تجاری، به ثبت و معارفه چهره‌های مؤثر در تاریخ معاصر کشورمان بپردازیم.
در آخر
از جناب دکتر فرشاد عسکری‌کیا، دوست و همکار گران‌قدرم، صمیمانه سپاسگزارم. ایشان با پژوهشی دقیق و همراهی بی‌کوتاه در همه‌مرحله های تشکیل، نقش مؤثری در شکل‌گیری این تاثییر ایفا کردند. این چنین ملزوم به ذکر است که کارگردانی این فیلم به‌صورت مشترک توسط بنده و دکتر فرشاد عسکری‌کیا انجام شده است.
این چنین امیدوارم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌و سازمان سینمایی در کنار تشکیل زیاد تولیدات فقط تجاری، با حمایتجدی‌تری، عرصه تشکیل این چنین آثاری را فراهم سازند.
دسته بندی مطالب
[ad_2]
منبع