تبعیض مالیاتی؛ معافیت نجومی برای سلبریتی ها

با اغاز تحریم‌ها و محدود شدن درآمد‌های نفتی، سیاستگذار بار دیگر دقت خود را به سمت درآمد‌های مالیاتی معطوف کرد. در همین جهت در لایحه بودجه سال۱۴۰۳، درآمد‌های مالیاتی نسبت به بودجه سال جاری رشد نزدیک به ۵۰ درصدی را ثبت کرده است؛ اما درآمد‌های نفتی نسبت به سال۱۴۰۲، افت ۱۱.۶ درصدی را مشخص می کند. با این حال کارشناسان اصرار می‎کنند که افزایش درآمد‌های مالیاتی به شیوه جاری چندان مطلوب نخواهد می بود. علت این نوشته نیز این است که به نظر می‌رسد تمرکز درآمد‌های مالیاتی در بودجه بر حقوق‌بگیران و افرادی است که درآمد آن‌ها قابل رصد است. این نوشته تا جایی مورد دقت قرار گرفت که چند روز بعد از انتشار کردن لایحه بودجه۱۴۰۳، رئیس‌جمهور از افزایش سقف معافیت مالیاتی کارمندان خبر داد.

معافیت مالیاتی نجومی هنرمندان

طی روز‌های قبل نیز خبری از سوی مدیرکل حسابرسی سازمان امور مالیاتی انتشار شد که حرف های می بود امسال بالغ بر ۴ هزار میلیارد تومان اظهارنامه مالیاتی از هنرمندان دریافت کرده است که نزدیک به ۱۰۰۰ میلیارد تومان از این رقم معافیت مالیاتی در نظر گرفته شد.

به حرف های او، معافیت مالیاتی هنرمندان مشروط بر این است که اظهارنامه مالیاتی بدهند و حتما باید اسناد و مدارکشان را به سازمان مالیاتی اراعه کنند. این معافیت در شرایطی در نظر گرفته شده است که نویسندگان و خبرنگاران، به‌گفتن گروهی که درآمد آن‌ها به‌صورت حق‌التحریر و ناچیز است؛ اما مالیات همین دستمزد خود را نیز به‌طور منظم پرداخت می‌کنند. یا برای مثال، در سال ۱۴۰۲ سقف معافیت مالیاتی کارگران ۱۲۰ میلیون تومان در سال بوده، ولی معافیت مالیاتی فعالیت در قسمت هنری ۴۸۰ میلیون تومان در سال یعنی ۴برابر حقوق‌بگیران است. در این بین بزرگ‌ترین سوال این است که چرا باید این چنین تبعیضی بین پرداخت‌کنندگان مالیاتی وجود داشته باشد و چرا همه سختی مالیاتی باید بر دوش افرادی باشد که درآمد آن‌ها قابل رصد است.

راه درست افزایش مالیات‌ها

در این بین کارشناسان اصرار می‌کنند که افزایش نرخ مالیات‌ها و سختی بر افرادی که اخذ مالیات از آن‌ها آسان‎تر است؛ همانند حقوق‌بگیران احتمالا در ابتدا تبدیل رشد درآمد‌های مالیاتی بشود، اما در طویل مدت با سختی بر سمت تقاضا، تبدیل رکود خواهد شد. از نظر دیگر گزارش‌های پژوهشی نشان می‎دهد رشد پایدار درآمد‌های مالیاتی از مسیر اصلاحاتی در نظام مالیاتی سرزمین از جمله اجرای مالیات بر مجموع درآمد، برچیده شدن معافیت‌های گسترده، افت فرار مالیاتی در کنار اصلاحات کلان اقتصادی از جمله بهبود رشد اقتصادی و مهار تورم میسر خواهد می بود.